แนวทางปฏิบัติที่ดีในการใช้งานระบบ Linux นั้นควรรู้ส่วนประกอบฮาร์ดแวร์และข้อมูลของระบบ Linux ที่กำลังทำงานอยู่
ซึ่งจะช่วยให้จัดการกับปัญหาความเข้ากันได้เมื่อติดตั้งแพ็คเกจไดรเวอร์ในระบบโดยใช้ yum, dnf, apt
เราจึงมาแนะนำชุดคำสั่งและเคล็ดลับที่มีประโยชน์ ซึ่งจะช่วยให้ทราบข้อมูลเกี่ยวกับระบบ Linux และส่วนประกอบฮาร์ดแวร์ของระบบ
1. วิธีดูข้อมูลระบบ Linux
หากต้องการดู system name สามารถใช้คำสั่ง uname หรือคำสั่ง uname -s จะบอกชื่อเคอร์เนลของระบบ
หากต้องการดู network hostname ให้ใช้สวิตช์ -n ตามหลังคำสั่ง uname ดังที่แสดง
หากต้องการดู kernel version ให้ใช้สวิตช์ -v
หากต้องการดู kernel release ให้ใช้สวิตช์ -r
หากต้องการดู ฮาร์ดแวร์เครื่อง ให้ใช้สวิตช์ -m
ข้อมูลทั้งหมดนี้สามารถดูพร้อมกันได้โดยใช้คำสั่ง uname -a ดังที่แสดงด้านล่าง
2. วิธีดูข้อมูลฮาร์ดแวร์ระบบ Linux
สามารถใช้คำสั่ง lshw เพื่อรวบรวมข้อมูลมากมายเกี่ยวกับส่วนประกอบฮาร์ดแวร์ของคุณ เช่น cpu, disk, memory, usb controller, etc
หมายเหตุ : คำสั่ง lshw นั้นต้องใช้สิทธิ์ superuser ( root ) หรือผู้ใช้ sudo
หากต้องการดูข้อมูลเกี่ยวกับฮาร์ดแวร์ระบบ Linux สามารถใช้คำสั่ง lshw
หากต้องการดูสรุปข้อมูลฮาร์ดแวร์สามารถใช้ตัวเลือก -short
หากต้องการที่จะสร้างข้อมูลเป็นไฟล์ HTML สามารถใช้ตัวเลือก -html
3. วิธีดูข้อมูล CPU Linux
สามารถใช้คำสั่ง lscpu ระบบจะแสดงข้อมูลสถาปัตยกรรม CPU เช่นจำนวนของ CPU, cores, CPU model, CPU caches, threads, etc
4. วิธีรวบรวมข้อมูลอุปกรณ์ที่ถูกบล็อก Linux
block devices เป็นอุปกรณ์จัดเก็บข้อมูล เช่น ฮาร์ดดิสก์ แฟลชไดรฟ์ เป็นต้นใช้คำสั่ง lsblk เพื่อดูข้อมูลเกี่ยวกับ block devices ดังนี้
หากต้องการดู block devices ทั้งหมดในระบบให้ใส่ตัวเลือก -a
5. วิธีดูข้อมูลคอนโทรลเลอร์ USB
สามารถใช้คำสั่ง lsusb ในการรายงานข้อมูลเกี่ยวกับตัวควบคุม USB และอุปกรณ์ทั้งหมดที่เชื่อมต่อ
สามารถใช้ตัวเลือก -v เพื่อแสดงข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับอุปกรณ์ USB แต่ละรายการ
6. วิธีดูข้อมูลอุปกรณ์ PCI
อุปกรณ์ PCI อาจรวมถึงusb ports, graphics cards, network adapters, etc
คำสั่ง lspci ใช้เพื่อแสดงข้อมูลเกี่ยวกับตัวควบคุม PCI ทั้งหมดบนระบบรวมถึงอุปกรณ์ที่เชื่อมต่ออยู่ด้วย
หากต้องการดูข้อมูลเกี่ยวกับอุปกรณ์ PCI ให้เรียกใช้คำสั่งต่อไปนี้
สามารถใช้ตัวเลือก -t เพื่อแสดงเอาต์พุตในรูปแบบทรี
สามารถใช้ตัวเลือก -v เพื่อแสดงข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อแต่ละเครื่อง
7. วิธีดูข้อมูลอุปกรณ์ SCSI
ในการดูอุปกรณ์ scsi/sata ทั้งหมดให้ใช้คำสั่ง lsscsi ดังนี้
สามารถใช้ตัวเลือก -s เพื่อแสดงขนาดอุปกรณ์
8. วิธีดูข้อมูลเกี่ยวกับอุปกรณ์ SATA
สามารถค้นหาข้อมูลเกี่ยวกับอุปกรณ์ sata บนระบบได้ดังนี้โดยใช้ hdparm ยูทิลิตี้ในตัวอย่างด้านล่าง
เราใช้ block devices /dev/vda ซึ่งเป็นฮาร์ดดิสก์ในระบบของเรา
หากต้องการดูข้อมูลเกี่ยวกับ ไซรินเดอร์, เฮด, เซกเตอร์, ไซส์ และออฟเซ็ตเริ่มต้นของอุปกรณ์ ให้ใช้ตัวเลือก -g
9. วิธีตรวจสอบข้อมูลระบบไฟล์ Linux
การรวบรวมข้อมูลพาร์ทิชันระบบแฟ้ม สามารถใช้คำสั่ง fdisk ได้ แม้ว่าฟังก์ชันหลักการของคำสั่ง fdisk คือแก้ไขพาร์ติชั่นระบบไฟล์
แต่สามารถนำมาใช้เพื่อดูข้อมูลเกี่ยวกับพาร์ติชั่นต่างๆ บนระบบไฟล์ได้
สามารถดูข้อมูลพาร์ติชั่นได้ดังนี้ ต้องใช้สิทธิ์ superuser ( root ) หรือผู้ใช้ sudo
10. วิธีตรวจสอบข้อมูลส่วนประกอบฮาร์ดแวร์ Linux
สามารถใช้ dmidecode ยูทิลิตี เพื่อดึงข้อมูลฮาร์ดแวร์โดยการอ่านข้อมูลจากตาราง DMI
หากต้องการดูข้อมูลเกี่ยวกับหน่วยความจำให้ใช้คำสั่งนี้ โดยต้องใช้สิทธิ์ superuser ( root ) หรือผู้ใช้ sudo
หากต้องการดูข้อมูลเกี่ยวกับระบบให้ใช้คำสั่งนี้
หากต้องการดูข้อมูลเกี่ยวกับไบออสให้ใช้คำสั่งนี้
หากต้องการดูข้อมูลเกี่ยวกับโปรเซสเซอร์ ให้ใช้คำสั่งนี้
HostPacific หวังเป็นอย่างยิ่งว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้ใช้งานทุกท่านค่ะ
